krachtig verhaal

Vorig jaar verscheen Er stromen rivieren in de lucht van de wereldberoemde auteur Elif Shafak. Voor mij werd het een eerste kennismaking met haar werk en ik was onmiddellijk onder de indruk. Niet alleen bracht de auteur een adembenemend verhaal, ze had bovendien een knappe schrijfstijl. Toen er een heruitgave kwam van haar in 2013 uitgebrachte roman Het huis van de vier winden was, ik er dan ook als de kippen bij.

Ergens in een klein dorpje aan de Eufraat, in een Koerdische familie, bevalt Naze opnieuw van een dochter. Het lijkt allemaal niet eerlijk, ze had zo gehoopt eindelijk een baby-jongen te baren, een erfgenaam. Haar tweelingdochters Pembe en Jamila hebben een zorgeloze jeugd tot ze de huwbare leeftijd bereiken. Jamila blijft ongetrouwd als genezeres in het dorp wonen, terwijl Pembe met Adem trouwt en naar Londen verhuist. Pembe krijgt drie kinderen: Iskender, Esma en Yunus. Het leven in Londen is voor hen niet gemakkelijk, ze blijven hangen tussen de tradities van hun moederland en het moderne leven in hun nieuwe thuisstad.

Wat een zonde dat de backcover al verklapt waarover het boek gaat. Dit lijkt me toch een redelijk gemiste kans. Als lezer weet je niet alleen direct waarover het boek gaat, maar mijn inziens staat er ook nog eens een dikke vette spoiler op. Mijn leeservaring had zoveel leuker geweest had deze er niet op gestaan.

Het huis van de vier winden brengt het verhaal van drie generaties vrouwen: Naze, Pembe en Esma. Hun geschiedenis lijkt zich steeds maar te herhalen, in een wereld gedomineerd door mannen en eeuwenoude tradities. Elif Shafak laat ons meekijken in de complexe wereld van de Koerdische cultuur. Ze snijdt heel wat onderwerpen aan waar maar bitter weinig over geschreven is in de Westerse wereld, zoals hoe het is voor een jongetje om besneden te worden, wat gebeurt er als een meisje ongewild bezoedeld raakt, hoe belangrijk is de geboorte van een zoon in een familie, … . Hiernaast laat ze ons ook binnenkijken in het proces van integratie. Hoe moeilijk is het niet voor een gezin om zich aan te passen aan onze Westerse wereld? Hoe ervaren zij onze gebruiken en tradities? Onder welke druk leven zij niet?

Elif Shafak heeft een ragfijne schrijfstijl. Pagina na pagina tovert ze woorden uit haar pen om tot een verhaal van hoge literaire kwaliteit te komen. Het verhaal wordt verteld vanuit verschillende perspectieven en het is indrukwekkend hoe zij al de verschillende lijnen (en het zijn er best wel veel) tot een uiteindelijke plot weet te brengen. Het is dan ook bijzonder jammer dat we al door de backcover weten wat deze zal zijn. Er is weliswaar nog een andere wending, maar deze was voorspelbaar.

Het huis van de vier winden is een ongelooflijk knap geschreven roman. Elif Shafak brengt haar lezers in de sferen van duizend en één nacht met haar betoverende schrijfstijl. Voor mij toch één van de betere schrijvers van de 21ste eeuw. 4 sterren.