Donker verhaal over mishandeling en trauma in suggestieve stijl

Wat een donker verhaal is dit leven van Mauk! Oud en ziek ligt hij in z’n bed aan het raam zijn leven te overschouwen en komen verwarde herinneringen boven drijven. Al gauw wordt het duidelijk voor de lezer dat de oude man getraumatiseerd is door een ongelukkige jeugd, maar wat er misgelopen is, komen we maar geleidelijk met mondjesmaat te weten. In de roman lopen werkelijkheid en verbeelding door elkaar en springen we van het ene tijdsniveau naar het andere – net zoals in de verwarde geest van Mauk. Daardoor is dit geen gemakkelijk boek om te lezen. Maar wat een prachtige , suggestieve taal! Het is literair genieten van begin tot einde.

Mauk groeit op als enig kind in een gezin met een tirannieke vader. Er heerst een sfeer van angst en dreiging. Het kind moet de verhalen van Karl May tot in de kleinste details memoriseren en wordt daarover streng ondervraagd door z’n vader. Als hij niet kan antwoorden krijgt hij een lijfstraf. Zo groeit hij op met voortdurende angst en vlucht in z’n verbeelding en z’n spel van cowboys en indianen. Daarbij fantaseert hij een sterke grote broer Henri die hem beschermt en het voor hem opneemt. Een overlevingsstrategie om het uit te houden.

Als hij alleen is met z’n moeder vertelt ze hem over de geheimzinnige nonkel Konrad die verongelukt is op de dag van z’n geboorte bij het afsnijden van een takje maretak in een hoge boom. Hij krijgt het gedroogde takje van zijn moeder als een kostbare geluksbrenger . De lezer vermoedt dat nonkel Konrad de biologische vader is van Mauk. Dit wordt gesuggereerd, maar niet bevestigd. Net zoals er gesuggereerd wordt dat Jenny, de verzorgster van de oude Mauk, wel es zijn dochter zou kunnen zijn. Jenny laat een DNA-test doen om het te weten ,maar de uitslag hiervan krijgt de lezer niet te horen.

Dit boek is een puzzel van suggestieve fragmenten die de lezer in elkaar moet knutselen. Dit maakt het tegelijk uitdagend en spannend om te lezen. Zo is er bv de verhaallijn van de trek van de pioniers en goudzoekers naar het verre westen in Californië waarin het gezin van Mauk – inclusief z’n ingebeelde broer Henri – een hoofdrol speelt. Dit verhaal heeft Mauk neergeschreven na de dood van zijn moeder toen hij compleet het noorden kwijtraakte en uiteindelijk in de psychiatrie terechtkwam, door Mauk consequent “het westen” genoemd. Hoelang hij daar opgenomen was, blijft een raadsel . We weten wel dat hij bij z’n terugkeer in het verlaten huis van nonkel Konrad gaat wonen en daar als kwetsbare zonderling geaccepteerd wordt door de dorpsgemeenschap. Hij beleeft er zelfs enkele “lichte” jaren met Carla, een getrouwde vrouw die hem geregeld bezoekt en z’n minnares wordt . Haar jongste dochtertje is Jenny die nu als thuishulp Mauk komt verzorgen.

Net als Mauk wordt z’n moeder door de tirannieke vader mishandeld. Zij kan niet tegen hem op en moet haar verweer met haar leven bekopen. Hij vermoordt haar en de twaalfjarige Mauk is er getuige van hoe vader z’n dode moeder van de trap schopt . Een gruwelijke, meesterlijk beschreven scène. Van dan af huist er een intense woede en haat in Mauk en gaat het psychisch met hem bergaf. Z’n vader komt er aanvankelijk nog mee weg en Mauk wordt verplicht om mee te liegen en de schijn op te houden van een “gruwelijk ongeluk”. Op z’n vijftiende neemt de woede van Henri het over van Mauk en verwondt hij z’n vader met een mes gruwelijk in het gezicht en hoofd. Zo eindigt het boek en begint voor Mauk zijn westen …