Een doodlopende weg

Pluto is een prachtige roman. Net zoals het vorige boek van Lara Taveirne Kerkhofblommenstraat is deze roman niet alleen stilistisch een pareltje, maar ook inhoudelijk zeker de moeite waard . Dit keer geen streektaal uit grootmoeders tijd , maar wel opnieuw vrouwen in de hoofdrol. Thematisch gaat het vooral over verlies , gemis en erfelijke belasting. Evenzeer gaat het om zusterschap , liefde en overlevingskracht .

De excentrieke moeder Marie-Josepha (= oma Zee) heeft 4 dochters van drie verschillende vaders . Ze stort zich steeds weer in nieuwe projecten en (liefdes)avonturen. Ze probeert haar kinderen wel een warm nest te geven, maar slaagt er niet in om ze evenwichtig op te voeden. De meisjes zorgen voor elkaar en voor hun moeder als die het weer es te bont maakt. Het hoofdpersonage is de jongste dochter Antonia die dank zij haar zussen zich staande weet te houden op school en thuis. Antonia is jaloers als haar oudere zussen naar hun vaders gaan. Ze mist haar onbekende vader en moet het stellen met vage verklaringen die later leugens blijken te zijn…

De kindertijd van Antonia speelt zich af in de jaren tachtig van de vorige eeuw. De volwassen Antonia beschrijft haar kindertijd met humor en warmte. Toch merkt de lezer dat ze zich niet thuis voelt op school: ze is onzeker en dromerig , soms angstig …

In het tweede hoofdstuk maken we kennis met Loekie, de volwassen dochter van Antonia, die, jaren na de dood van haar moeder, een lade vol met schrijfsels van haar vindt. Ze begint daarin te lezen en zo leren we Antonia kennen. De hoofdstukken over Loekie zijn dus een soort raamvertelling. Mondjesmaat krijgen we meer informatie over de familie en over de dood van Antonia. Ze pleegde zelfmoord tijdens een vakantie in Griekenland.

Onder de titel “Lievelingszomer 1987” vertelt Antonia hoe ze als negenjarige de mooiste zomer van haar leven beleeft in Pluto . Haar moeder kocht in een opwelling een bouwvallig dijkhuisje op het einde van een doodlopende weg langs een kanaal. De oude veerpont heette Pluto.

In haar studententijd begint Antonia voor het eerst te sukkelen met een depressie. Met de onvoorwaardelijke steun van haar zus Eliza en haar grote liefde Youssef komt ze er bovenop. Tot ze zelf moeder wordt van Rowan en korte tijd daarna zwanger blijkt van Loekie. Ze verglijdt opnieuw in zwaarmoedige buien en komt niet meer buiten. Youssef doet wat hij kan om haar te helpen , maar geeft het uiteindelijk op . Hij verlaat haar kort voor de geboorte van Loekie. Opnieuw is het zus Eliza die Antonia en de kindjes opvangt. Tot Antonia ze wegstuurt en de schijn ophoudt dat ze het nu wel alleen aankan.

Midden in de winter vlucht Antonia met haar baby en peuter op de fiets naar het dijkhuis in Pluto waar ze gerust wil gelaten worden. Ze heeft de materiële problemen onderschat en krijgt hulp uit onverwachte hoek… (hier vergaloppeert Taveirne zich volgens mij een beetje in een nevenverhaallijn om het thema verlies nog extra in de verf te zetten)

Uiteindelijk keert ze terug naar de bewoonde wereld om haar kindjes de levenskansen te geven waar ze recht op hebben. Als haar kinderen tieners zijn, gaat ze op reis naar Griekenland en keert niet meer terug. De roman eindigt met een blij weerzien tussen broer en zus.