Jet Marchau
Leestip van Jet Marchau
Wie leest,leeft duizend levens tegelijk en blijft toch zichzelf ( C.S.Lewis)

Realiteit om te laten bezinken

21 december 2020

John Boyne De grote stilte (2014- vertaald 2015)

Misschien was iemand me hier voor, maar deze ‘roman’- op veel onderzoek en realiteit gestoeld- verdient een blijvend signalement.
Het verhaal speelt in het zeer katholieke Ierland en beslaat meer dan 40 jaar- van 1972 tot 2012. De ik-figuur Odran, amper 17, start in 1973 zijn priesteropleiding in het seminarie in Dublin. Zijn ‘roeping’ werd hem aangekaart door zijn moeder, na een dramatische gebeurtenis in hun gezin. Anders dan zijn kamergenoot Tom, die onder dwang van zijn vader naar het seminarie gestuurd werd, aanvaardt hij zijn ‘roeping’. Odran gedraagt zich voorbeeldig, maar hij blijft blind en doof voor hetgeen binnen het seminarie en de kerk gaande is.
Als bevoorrechte laatstejaarsstudent wordt hij naar Rome gestuurd om er privédienaar van de paus te worden. De pracht en de praal van het Vaticaan, maar ook van de bruisende stad én een (platonische) verliefdheid overweldigen hem.
Terug in Dublin wordt hij leraar en raadsman in een elitair college. Hij voelt er zich veilig, ver weg van hetgeen in de werkelijke wereld gaande is.
Wanneer hij tegen zijn zin het college moet ruilen voor een parochie en wanneer collega’s, inclusief zijn vriend Tom, voor het gerecht worden gesleept, ziet hij uiteindelijk zijn eigen falen onder ogen. Hij heeft veertig jaar lang weggekeken, misschien uit vriendschap, maar vooral uit angst, zelfbehoud en tekort aan morele moed. Er treft evenveel schuld als de veroordeelden…:

Ik was medeplichtig aan al hun misdaden en door mijn toedoen hadden mensen geleden. Ik had mijn leven verspild. Ik had elk moment van mijn leven verspild. ... door te zwijgen was ik net zo schuldig als alle anderen.'

Het verhaal ontrolt zich als een gewetensonderzoek. Odran analyseert heen en terug blikkend in de tijd zichzelf en de gebeurtenissen in het heden en verleden, op zoek naar het grote waarom van zijn wegkijken. De jaartallen volgen elkaar niet chronologisch op, zodat je zeer alert moet blijven voor het historische kader, namen en gebeurtenissen, maar zeker ook voor de psychologische ontwikkeling van de hoofdpersoon. Dat verheft dit zeer indringend en sterk verhaal literair hoog boven een sensatieverhaal.

Een boek om te laten bezinken.

In boekenvriendschap, Jet

Synopsis

Een Ierse jongeman studeert na zijn seminarietijd af in Rome en belandt daarna in een steeds groter wordend isolement door een snel veranderende samenleving en schandalen binnen de rooms-katholieke kerk.

Jet Marchau
Leestip van Jet Marchau
Wie leest,leeft duizend levens tegelijk en blijft toch zichzelf ( C.S.Lewis)

De grote stilte
Titel:
De grote stilte
Auteur:
John Boyne
# pagina's:
399 p.
Genre:
Romans
Uitgeverij:
Meulenhoff
ISBN:
9789029092432
Materiaal:
Boek
Onderwerp:
Rooms-Katholieke kerk

Gerelateerde leestips