De Pretendent is niet de enige charlatan, vindt mevrouw Touchet.
Charlatan Zadie Smith
De Pretendent is niet de enige charlatan, vindt mevrouw Touchet.
Dat ik nog niets las van de auteur Zadie Smith is waarschijnlijk een gemis. Want nu ik ‘Charlatan’ ken ontdekte ik een zeer veelzijdige auteur. Dit boek is haar eerste historische verhaal.
In een interview vertelt ze dat ze met opzet van Londen naar de USA verhuisde omdat ze geen historische verhalen wou schrijven. Wie in Engeland bleef kon daar niet aan ontsnappen, vond ze. Fout. Haar verhuis hield haar historische roman niet tegen. En dat heeft alles te maken met het boeiende onderwerp. Of beter : de intrigerende onderwerpen.
Alles begon toen Smith het verhaal rond ‘Roger Tichborne’ ontdekte. Was de man, die zich Roger Tichborne noemde echt de erfgenaam van titel en eigendommen van de vooraanstaande familie Tichborne? Of was hij een charlatan, een bedrieger die alleen uit was op de premie van Rogers moeder? Want Roger Tichborne zou verdronken zijn toen zijn boot zonk. Of toch niet?
Dit verhaal triggerde Zadie Smith o.a. omdat Tichborne een belangrijke rol speelde in een grote plantage in Jamaica. En Smith is Engels-Jamaicaanse.
Ze is ook schrijfster en erg geïnteresseerd in de auteurs van de 19e eeuw, en zo wou ze de middelmatige auteur William Ainsworth weer eens van onder het stof halen. En via hem zijn tijdgenoten-auteurs.
Een saaie opsomming van historische namen en feiten wordt het zeker niet. Als feministe koos ze ervoor de verhalen aan elkaar te linken via de heel persoonlijke mevrouw Touchet. Zij was de aangetrouwde nicht en later huishoudster van William Ainsworth. In dit schitterende verhaal registreert mevrouw Touchet haar omgeving. Ze fileert de gesprekken die jonge schrijvers rond de tafel van haar neef voeren. Ze neemt er zelfs soms aan deel, al moet ze vooral voor de port zorgen. Al snel is voor haar duidelijk hoe klein die ‘grote’ schrijvers kunnen zijn. Vooral over Charles Dickens heeft ze een vernietigend oordeel. Dat ze nooit hardop verwoordt.
Haar ideeën blijven meestal dicht bij haar. De enige die haar begrijpt is William, waar ze een bijzondere relatie mee heeft. Later, tijdens het zeer lange proces over Roger Tichborne leert ze twee begeleiders van de beklaagde kennen. Vader Andrew en zoon Henry Bogle. Andrew was ooit page en boekhouder van de oom van Roger Tichborne en kende Roger dus al lang.
Mevrouw Touchet is sterk onder de indruk van de oudere Bogle, ze zoekt contact. En door zijn levensgeschiedenis leer je als lezer van binnenuit het leven van de slaven in een plantage kennen. Hun denken, hun redeneringen, hun angsten, hun gevoel t.o.v. ‘vrijheid’.
Zadie Smith heeft zich niet helemaal aan de werkelijkheid gehouden, zo laat ze mevrouw Touchet langer leven in het verhaal dan in werkelijkheid. Gelukkig. Het geeft haar de kans om de visie van die opmerkelijke weduwe met de scherpe blik tot het einde toe te laten evolueren.
Want door Eliza Touchet laat de auteur niet alleen de omgeving en de mensen zien, je treedt samen met haar een tijdperk binnen. Eén waar zij meer dan die ene charlatan ontdekt.
