Ideeënroman over een rijke familie met een duister verleden

Nirwana van Tommy Wieringa is een lijvige roman (481pagina’s) waar je echt je tanden kunt inzetten. Je krijgt een familieverhaal over drie generaties Adema’s met veel achtergrondinformatie over het naziverleden van de grootvader en de groei van zijn offshore-imperium . Het is duidelijk dat Wieringa zich in deze roman engageert om ons een en ander bij te brengen over onze huidige tijd en over het economisch systeem waarbij ongebreidelde ontginning van de oliereserves rijke families steeds rijker maakt. De lezer heeft veel stof tot nadenken bij het lezen van deze roman (o.a. het klimaat en de politieke actualiteit ). Ondertussen is het genieten van de vlotte , literaire stijl die we van Wieringa gewoon zijn en van een boeiend verhaal.

Het hoofdpersonage Hugo is een succesvol kunstenaar en de kleinzoon van de beroemde ingenieur Willem Adema die de uitvinder is van een soort boorplatform in zee dat gigantische hoeveelheden ruwe olie uit de zeebodem kan oppompen. De familie is er steenrijk door geworden en het bedrijf is nu ( 2016) in handen van de tweelingbroer van Hugo , de jonge Willem Adema. Hugo en zijn broer zijn elkaars tegenpolen en kunnen het niet met elkaar vinden. Dat was al zo in hun kindertijd en de ouders vonden er niets beter op dan Hugo op veertienjarige leeftijd naar het land goed van z’n grootouders te sturen hoewel de jonge Willem de onhandelbare ruziestoker was. Die afwijzing door zijn moeder is een diep trauma dat Hugo nooit te boven komt. Hij groeit eenzaam op bij zijn grootouders en ontdekt er wel z’n schildertalent. Hij gaat z’n eigen weg en wordt een beroemd schilder . Pas als z’n vriendin Loïs hem na 12 gelukkige jaren verlaat voor een ander breekt een depressieve periode aan . In dat moeilijke jaar 2016 wordt hij lastig gevallen door een opdringerige schrijver, een zekere Tommy Wieringa (!) Dat de schrijver als personage optreedt in zijn boek is aanvankelijk ietwat vreemd voor de lezer. Algauw blijkt dat een uitstekende vondst om het onderzoek naar het donkere naziverleden van de grootvader op gang te brengen. In de familie werd die misstap geminimaliseerd en goedgepraat omdat Adema zich op het einde van de oorlog bekeerd had tot het verzet. Geprikkeld door Wieringa verdiept Hugo zich in het archief van zijn grootvader en vermoedt dat de waarheid donkerder is dan hij tot dan toe dacht. Als hij uiteindelijk de verdwenen dagboeken van Adema terugvindt , ontdekt hij de geheimen van zijn grootvader…

Ik laat het aan de lezer over om die geheimen zelf te ontdekken. Wieringa is erin geslaagd om een zekere spanning op te bouwen door via verscheidene nevenpersonages geleidelijk die geheimen te ontsluieren. Uiteindelijk gaat Hugo in zijn schilderkunst afrekenen met z’n familie. De beschrijving van Hugo’s schilderijen is prachtig, je ziet ze zo in je verbeelding. De natuurbeschrijvingen zijn ook heel mooi. In de natuurbeleving en in de kunst vindt Hugo zichzelf terug. En ook door boeddhistische meditatie… dit laatste komt niet zo goed uit de verf . Wellicht nodig in functie van het Nirwana uit de titel dat tegenover het vuur staat van de ongebreidelde groei en ontginning van fossiele brandstoffen. Ja, er zit veel in deze rijke roman. De moeite waard om te lezen …met een fris hoofd!