Een uitgegomde schaduwzoon

Een uitgegomde schaduwzoon

PECHSTROOK

Met WOESTEN (2013) scoorde Kris Van Steenberge de debuutprijs 2013 en de Bronzen Uil 2014. In de confronterende, sterke roman verstoort het lot genadeloos het leven van een gewoon gezin en van een dorp. Tientallen herdrukken, 40.000 verkochte exemplaren, meerdere vertalingen en enkele romans en verhalen later- ‘pakt’ Kris Van Steenberge ons opnieuw hard, zo niet nog harder, met PECHSTROOK (2025).

Nicole en Danny De Dryvere vormen met hun twee zoons, Raphaël en Hans-Peter een gelukkig, hecht gezin.

Danny is vaak een hele week onderweg met zijn vrachtwagen, maar op zondag vind je hem met een groepje vrienden- harde fans van FC Antwerp- op de tribune van de Bosuil, in de kantine of ergens in een hardhandige confrontatie met de supporters van de tegenspelers. ‘Den Trukker’ noemen zijn voetbalcompanen hem, zijn zoons vernoemde hij naar gevierde spelers.

Nicole geeft het beste van zichzelf in een woonzorgcentrum en is er voor haar kinderen en haar man.

Dan slaat het noodlot toe. Op een gezinsuitstap naar Dinant verongelukt de baby Hans-Peter, onder het oog van zijn ouder broertje Raphaël, vanop de ‘pechstrook’. Het gezin klapt toe, en hoewel zijn ouders hem niets verwijten, verliest Raphaël zich in schuldgevoelens en in zichzelf. Hij zoekt zijn broertje in de vogels, in de wolken, in overvliegende vliegtuigen en praat met Hans-Peter om hem weer tot leven te wekken. Als opgroeiende adolescent en student hult hij zich in stilte, verdwijnt hij in zijn boeken.

Ook tussen Danny en Nicole groeit er stilte en verwijdering, tot Nicole na 2 jaar (per bedenkelijk toeval) zwanger wordt van Helena.

Raphaël, de eigenlijke hoofdpersoon, claimt zijn zusje vanaf haar geboorte, zorgt voor haar, brengt haar later naar en van school, naar de balletles, waar zij onder zijn ogen uitgroeit tot een topballerina. Met haar mag niets gebeuren! Tot Helena als adolescent haar eigen weg gaat, tot verbijstering van Raphaël. Dan slaan bij hem de stoppen door en slaat het lot voor een tweede keer hard toe.

Raphaëls verhaal start in een cel, waar hij zich veilig voelt:

Nooit wil ik nog naar buiten. Het zou gaan sissen en knetteren in mijn gedachten;

Na lang aarzelen schrijft hij op vraag van zijn advocate Anke zijn verhaal neer, als ‘reporter van mijn eigen oorlog’. Dag na dag kleurt zijn fascinatie voor Helena meer en meer de nuchtere reportage in, volledig in de tegenwoordige tijd. Want: ‘de zwierigheid van mijn woorden bevalt me wel’.

Hij vertelt gedetailleerd en nuchter, ieder detail is belangrijk: de fascinatie van zijn vader voor zijn club, de relatie met zijn vader, het belang van vaders voetbalfanclub… alsof hij een theaterstuk maakt van zijn verhaal. Bedenkelijke gebeurtenissen in zijn eigen leven- zoals het ‘laten vliegen’ van de engelen uit de kerstkribbe en het verstoppen en bewaren van een goudvis in een luciferdoosje- doen de spanning groeien en bevestigen de vermoedens bij de lezer. En dan nog slaat de apotheose in als een bom. Knap, heel knap hoe Rik Van Steenberge via Raphaels verhaal naar een vreselijke apotheose toewerkt.

Raphaëls ‘reportage’ wordt afgewisseld met de verhalen van Danny en Nicole, in een belevende derde persoon, startend in de tegenwoordige tijd en teruggrijpend naar herinneringen in de verleden tijd. Voor hen beiden, in het bijzonder voor Nicole, is de dood in hun leven ‘ een genadeloze stalker’.

Nicole en Danny nemen ons mee in hun zoektocht naar het wezen van de zoon die voor hen, en vooral voor de vader, een ‘schaduwzoon ‘ bleef.

Hebt gij Raphaël eigenlijk ooit begrepen? In hoeverre hebben zij daar schuld aan? Zij vluchten, Danny in een anonieme kroeg, Nicole in haar obsessie voor de tuin, voor kamerplanten en bloemen. Dit alles krijgt zijn betekenis in de apotheose.

Langzaamaan wordt de stiltemuur tussen hen doorbroken, als er plannen gemaakt worden om Raphaëls studentenkot op te ruimen. Daar wacht hen de verrassing die hen de ogen voorgoed opent en de vermoedens van de lezer nog overtreft.

PECHSTROOK is een roman over het noodlot, zeker, maar ook over schuldgevoelens en berouw en vooral over eenzaamheid. De voorafgaande woorden uit Alone van The Cure dekken de confronterende inhoud volledig:

And the birds falling out of our skies

And the words falling out of our minds

And there is to love, to all the love

Falling out of our lives.

Kris Van Steenberge verwoordde met vaardige taal en een knappe compositie een emotioneel en inhoudelijk sterke roman over iedere pechstrook van het leven. De ‘De’ in de titel ontbreekt met reden.

Ik bewaar Pechstrook naast Woesten als komende klassieker op mijn boekenplank.

In boekenvriendschap, Jet