een kookboek met een boodschap

ode Noir is een decreet uitgevaardigd door de Franse koning Lodewijk XIV in 1685 die de omgangsvormen met slaven omvat en waarbij het Jodendom in de Franse koloniën verboden werd, enkel het rooms-katholicisme was er toegelaten. Lelani Lewis, de auteur, koos voor deze titel omdat haar kookboek over de culinaire gewoonten gaat van allerlei verschillende mensen die destijds samenkwamen in de Cariben: de slaven en Europese kolonialen. Op deze manier werden ingrediënten uit de Oude en de Nieuwe wereld samengebracht in gerechten op één bord. In een inleiding doet ze een oproep aan haar lezers om niet onmiddellijk naar de vele recepten door te bladeren, maar om ook even te tijd te nemen om de geschiedenis en de verhalen achter deze gerechten te lezen. Het Caribisch gebied is groot en daarom geeft de auteur bij elk gerecht verduidelijking van welk land het afkomstig is. Op deze manier neemt ze je mee op een culinaire ontdekkingstocht.

‘Code Noir is een manifestatie van het idee dat eten verbindt in plaats van verdeeld’ Lelani Lewis.

Vrouwen in Afrikaanse landen droegen in de 16de en 17de eeuw steeds zaden in hun haar, zodat wanneer ze ontvoerd zouden worden om slaaf te worden in de Cariben ze altijd nog hun eigen vruchten bij zich hadden om te kunnen kweken in de verre overzeese gebieden. Op deze manier kwamen heel wat vreemde vruchten en groenten in de Cariben terecht en zijn ze daar nog steeds te vinden. De auteur heeft hier onderzoek naar gedaan waardoor Code Noir wel een heel bijzonder en interessant boek geworden is.

De auteur Lelani Lewis heeft een multiculturele achtergrond. Ze groeide op in Londen, haar vader is afkomstig van Grenada (een klein eiland in de Cariben) en haar moeder heeft Ierse roots. Acht jaar geleden kwam ze naar Amsterdam waar ze startte met enkele pop-up restaurants die allen een groot succes werden. Ze werd een echte foodie en gekende chef kok. In haar boek verwerkt ze heel wat recepten waar ze jeugdherinneringen aan heeft. Haar vader was de familie kok en ze erfde van hem haar liefde voor eten. De meeste recepten in dit boek heeft ze van hem geleerd.

Over het algemeen zijn de recepten in Code Noir eenvoudig te bereiden. Het ene zal enkel wat meer tijd vergen om het klaar te maken dan het andere. Je hoeft echt geen keukenprinses te zijn want er komen geen speciale technieken aan te pas. De enige moeilijkheid ligt bij de ingrediënten, deze zijn niet altijd even eenvoudig terug te vinden. De auteur is zich hiervan bewust en haalt alternatieven aan, doch vond ik het spijtig als ik een ingrediënt niet vond omdat ik ervan houd een wereldgerecht zo traditioneel en origineel mogelijk te maken. Hier was dit echter niet altijd mogelijk, zelfs in de exotische winkel in mijn stad kon ik niet alles terugvinden. Daarom ben ik aan verschillende gerechten die ik graag had willen maken zelfs niet eens begonnen. In een interview met de auteur is zij zich hiervan bewust en geeft ze advies bepaalde zaken online te bestellen. Dit lukt voor Nederland maar in België is het alweer lastiger, de meeste online winkels met exotische ingrediënten bevinden zich namelijk in Nederland.Hoewel er veel recepten in staan die werden doorgegeven via haar vader, zijn ze allemaal zeer goed en gedetailleerd uitgelegd. Het kan niet misgaan, zelfs de minder ervaren kok zal heerlijke gerechtjes op tafel kunnen toveren met dit boek. Wanneer iets in de oven klaargemaakt moest worden werd soms wel vergeten te vermelden op hoeveel graden dit moest. Heel veel recepten in dit kookboek zijn bovendien pittig, maar je kan steeds de pepertjes achterwege laten.

Ik herkende heel wat Afrikaanse invloeden in de gerechten, zoals de bakbanaan, okra, cassave, … wat de auteur ook in haar inleiding had uitgelegd (de zaadjes die de vrouwen in hun haren verborgen hielden), maar ik vond het verfijnder en er wordt ook gebruik gemaakt van een grotere verscheidenheid aan kruiden dan in de Afrikaanse keuken. Naast de vele recepten bevat het boek heel wat kleurrijke foto’s, zowel van de gerechten als van Lelani en haar familie. De huiselijke, familiale sfeer springen van de pagina’s waardoor je onmiddellijk zin hebt om nieuwe gerechten met de bijzondere ingrediënten klaar te maken.

Voor dit kookboek maakte ik onder andere de cassave frietjes, mais ribben, jerk marinade, jerk chicken, Conrads kipcurry, de zoete aardappel gratin met gember en de tres leches cake.

Code Noir is niet alleen visueel een mooi kookboek, het bevat bovendien de rijke geschiedenis van de Cariben. 3,5 ster.