Lezersjury de Bronzen Uil 2022

DE BRONZEN UIL 2022

De Bronzen Uil is de Nederlandstalige literaire debuutprijs van het Algemeen Nederlands Verbond en het Willemsfonds. De Bronzen Uil kiest er voor ‘om via Nederlandstalige literatuur mensen tot inzicht te brengen en op een andere manier naar de wereld rondom zich te laten kijken’. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt tijdens Het Betere Boek, het literaire festival van het Willemsfonds.

Na inspirerende ontmoetingen in de Gentse bibliotheek De Krook, vond de bekendmaking van de laureaten plaats in De Vooruit.

De jury bestond, naast een literaire jury, ook uit een publieksjury., samengesteld uit lezers van Brugge, Gent, Leuven, Antwerpen en het ANV.

Winnaar van de Bronzen Uil 2022 werd Lisa Weeda met Aleksandra, uitg. de Bezige Bij

Winnaar van de lezersjury werd Frouke Arns met De gelijktijdigheid der dingen, uitg. De Arbeiderspers.

Op de bekendmaking en uitreiking van de prijs was er geen ruimte om de keuze van de lezersjury te argumenteren, daarom geef ik graag, als lid van de publieksjury, hier mijn persoonlijk oordeel over de zes genomineerde boeken. In verdere post bespreek ik de zes boeken afzonderlijk.

821 mensen die er ook toe doen, Anna van der Kruis, uitgeverij Querido

Aleksandra, Lisa Weeda, uitgeverij De Bezige Bij

Brandingen, Paul Verrept, uitgeverij Koppernik,

Diepdiepblauw, Nikki Dekker, uitgeverij De Bezige Bij

De gelijktijdigheid der dingen, Frouke Arns, uitgeverij De Arbeiderspers

Honingeter, Tülin Erkan, uitgeverij Pelckmans

Mijn persoonlijk oordeel:

Ik heb de zes romans met veel interesse gelezen. Met ‘plezier gelezen’ zou hier misplaatst zijn..

Elk van de zes romans wekt een gevoel van onrust en soms zelfs van onbehagen op. Alle zes vragen ze aandacht voor diepmenselijke en maatschappelijke problematiek en betrokkenheid van de lezer. Het zijn geëngageerde romans die doen nadenken, reflecteren en discussie kunnen uitlokken.

Elk van de zes auteurs heeft dit engagement in een eigen, vaak beeldende en filmische taal verpakt. Zo ontstond er een evenwicht tussen inhoud en stijl/taal.

Ik heb de romans, en zeker de top 3, zeer geboeid gelezen. Ze zijn een uitdaging, zowel naar inhoud als naar stijl en taal, en precies daarom zijn ze zo interessant en boeiend.

Over een rangschikking in de top drie heb ik lang nagedacht.. Maar uiteindelijk, met in het achterhoofd toch een breed toekomstig lezerspubliek, werd mijn top drie:

Honingeter van Tülin Erkan

Aleksandra van Lisa Weeda

De gelijktijdigheid der dingen van Frouke Arns zich te laten kijken. kiest De Bronzen Uil ervoor om via Nederlandstalige literatuur

Korte toelichting:

Honingeter Tülin Erkan:

- omwille van de originele, bevreemdende locatie, een luchthaven, die tot de verbeelding spreekt,

- omwille van de intrigerende personen, ontheemden tussen twee culturen, op zoek naar hun identiteit en omwille van hun problematiek met maatschappelijke relevantie,

- omwille van de symboliek die de roman draagt en die onderhuids aanwezig blijft, onder het motto ‘ne me quitte pas’ van Jacques Brel.

- omwille van de focus op de symboliek van de beeldende, filmische taal,

- omwille van Erkans scherpe observerende blik.

Aleksandra Lisa Weeda

- omdat: Aleksandra een vernieuwend, indrukwekkend, ingenieus literair krachtstuk is

- geschreven in een schitterende filmische taal.

- Een roman die de lezer op een realistische en magisch-realistische manier confronteert met de beladen geschiedenis van Oekraïne.

- Een roman in de traditie van Russische epische vertellers,

- Maar ook een roman die een geduldige lezer vraagt, die bereid is zijn/haar leesritme te onderbreken om zelf bijkomende historische uitleg en duiding zelf op te zoeken.

De gelijktijdigheid der dingen Frouke Arns

- vanwege het heldere verhaal, goed doorwerkt, vernieuwend en inleefbaar.

- -vanwege de vernieuwende, originele instap : het samenbrengen van twee vluchtelingenverhalen over de grenzen en tijd heen, in een onverwacht decor.

- vanwege de structurele mozaïek van het verhaal, waarin de ‘gelijktijdigheid’ van gebeurtenissen tot leven komt.

- vanwege de bijzondere inbreng van ‘een episch koor’, hier een ‘becommentariërende en duidende sneeuwuil’ die als een drone over de gebeurtenissen vliegt.

- vanwege de verbanden met en verwijzingen naar auteurs en ingebouwde poëzie, die de stijl poëtisch inkleurt.

- vanwege de leesbare, rijke roman met personages die aanspreken. Hij maakt de aandacht op de aangekaarte (vluchtelingen-) problemen voorstelbaar en inlevend.